Nog goede windmolens vervangen vanwege subsidiestop 

Energiebedrijven, boeren en andere exploitanten van duurzame energie willen zeker 172 recent gebouwde megawindmolens slopen en vervangen om zo extra subsidie te kunnen incasseren. Als zij dit jaar nog een vergunning regelen voor de nieuwe turbines, maken zij aanspraak op meer dan 350 miljoen euro groene stroomsubsidie.

Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Vereniging Omwonenden Windturbines (NLVOW) bij gemeenten en provincies door heel Nederland. Daar zijn de afgelopen maanden op grote schaal vergunningsaanvragen binnengekomen voor de vervanging van turbines die het afgelopen decennium zijn gebouwd.

‘Ondermijnt draagvlak’

Deze molens zijn technisch gezien nog prima in orde, maar komen door hun leeftijd niet meer in aanmerking voor groene stroomsubsidie. Diverse exploitanten kiezen er daarom voor de molens af te breken, tweedehands te verkopen en te vervangen door een vergelijkbaar, nieuw exemplaar. Deze nieuwe molens komen vervolgens wel weer in aanmerking voor subsidie via de zogeheten subsidieregeling duurzame energieproductie (SDE+).

‘Deze turbines kunnen zeker nog tien tot vijftien jaar mee, maar worden vervangen en opnieuw aangemeld omdat het draaien met subsidie zoveel lucratiever is. Dit heeft niets met duurzaamheid te maken, maar alles met het opstrijken van dubbele subsidies’, zegt Rob Rietveld van de NLVOW. ‘Dit ondermijnt het draagvlak voor windenergie, spekt vooral de exploitanten en verkleint de kans dat omwonenden meedelen in de opbrengsten.’

De meeste jonge turbines die op de nominatie staan om te worden vervangen, bevinden zich in windrijke provincies als Noord-Holland, Friesland en Flevoland. De kwestie kwam aan het licht in de gemeente Dronten, waar een nieuw te bouwen windpark op losse schroeven kwam te staan omdat de betrokken ondernemers liever zelf hun turbines wilden slopen en vervangen, dan deel te nemen aan het gezamenlijke initiatief. Een betrokkene agrariër zei hierover bij Omroep Flevoland dat er sprake was van een lacune in de regelgeving en dat hij een dief van zijn eigen portemonnee zou zijn als hij zijn windmolen niet zou slopen en vervangen door een vrijwel identiek exemplaar.

In de Tweede Kamer, die vandaag spreekt over duurzame energie, voert Agnes Mulder (CDA) het verzet aan: ‘Het gaat hier om gemeenschapsgeld, dat zo effectief mogelijk ingezet moet worden voor een meer duurzame energievoorziening. Minister Kamp zegt zelf dat windmolens 15 tot 20 jaar meegaan. Subsidiegedreven vervanging na 10 jaar is niet uit te leggen.’

Mulder zegt dat het vanuit het perspectief van de ondernemers ‘logisch is dat zij een nieuwe windmolen bestellen en opnieuw subsidie aanvragen’. Toch is het niet de bedoeling. ‘Dit draagt niet of nauwelijks bij aan het uitbreiden van de capaciteit voor duurzame energie en is funest voor het draagvlak voor windmolens.’

Het Ministerie van Economische Zaken, dat de subsidies verstrekt, zegt in een reactie dat ‘vanaf 2015 de subsidieregeling zo wordt aangepast dat het niet meer financieel aantrekkelijk is om een oudere windmolen te vervangen voor precies dezelfde windmolen’. Volgens een woordvoerder is er tot nu toe in 2014 subsidie aangevraagd voor 94 windturbines, die samen 68 MW aan elektriciteit kunnen opwekken.

De verwachting is dat de komende weken, als gevolg van de gewijzigde regels per 1 januari, nog een groot aantal subsidieaanvragen bij het ministerie binnen zullen komen die te maken hebben met het vervangen van windmolens.